Sakalar Türk Mü?

SAKALAR TÜRK MÜ?

Sakaları hepimiz duymuşuzdur. Araştırıcılara göre menşei tartışmalıdır. Bugün sizlere bu tartışmalardan ve Sakalardan bahsedeceğim.

Sakalar M.Ö 8 ile 2. Yüzyıl aralarında Doğu Avrupa ve Balkan coğrafyasında bir devlet kurmuşlardır. Sakaların Altay Dağları civarlarından Doğu Avrupa’ya göç ettikleri bilinmektedir. Sakaların Batı kaynaklarında “İskit” adıyla görmekteyiz. Eğer Batı kaynaklarını inceleyecek olursanız şuna dikkat etmelisiniz: Batı kaynakları özellikle Grek kaynakları yabancılara çoğunlukla “İskit” demektedir. Grekler “İskit” lafzını çok farklı şekilde telaffuz etmişlerdir(Skythai/ Skuthai/ Skithler vb.). Pers ve Hint kaynaklarına bakıldığında ise Sakalara (Saka/ Saha/ Skudra vb.) isimler verildiği görülmektedir.

Sakaların menşei meselesi ise iki nokta üzerinden tartışılmaktadır. Bu noktalar şöyledir:

A.   Sakaların Hint-Avrupa dil ailesinden muhtemelen Pers asıllı bir kavim olduğu görüşü

B.    Sakaların Turan aslından geldiği görüşüdür.

Bu noktada iki taraf da iddialarını kanıtlamak için çalışmışlardır. Benim bu yazımda ki amacım o kanıtları size sunarak aklınızda fikir oluşturmaktır.

Sakaların Pers olduğu görüşünün iddiaları:

Tek bir iddiaları mevcuttur. O da Saka kitabelerinde(!) okunabilen kelimelerinin Hint-Avrupa dil ailesine ait olduğu iddiasıdır.

Sakaların Turan aslından olduğu iddiası:

Bu iddianın kanıtları birden fazladır. Onlar sırasıyla şöyledir:

A.   Hayat tarzları Hun ve Göktürk devletlerinkine hemen hemen benzemekteydi.

B.    Milat sıralarında Kuzey’e göç etmiş olan Yakut Türklerinin kendilerine tarihte ve günümüzde “Saka” adını vermeleridir.

C.   Pers kitabelerinde Sakaların “Tigrakhauda” ismiyle anılmaları.

D.    En önemli delil ise Çin kaynaklarının Göktürklerin atası olarak Sakaları göstermeleridir. Çin kaynakları Sakalardan “So” olarak bahsetmekteydiler.

Sakaların atı evcilleştiren toplum olduklarını biliyoruz. Sakaların sanatlarında hayvan figürlerinin çokça kullanıldığını da biliyoruz. Bilirsiniz ki sanat tarihçileri arasında hayvan figürleri “Bozkır Sanatı” adı altında değerlendirilir. Eğer Sakalar Türk iseler ( ben olduklarını düşünmekteyim) Türk tarihi yeniden yazılabilir. Çünkü Sakalar Doğu Avrupa’ya göç ettiklerinde bir Kavimler Göçü etkisi yaratmış olabilirler.  Sakalar eğer Türk iseler bir diğer önemi ise Osmanlı İmparatorluğu’ndan sonra en uzun yaşamış olan ikinci Türk devleti olma özelliğidir. Eğer tarihte bir Balkan Türkleşmesinden bahsediyorsak, tarihlendirmelerini daha geriye çekebiliriz. Sakalar göründüğünden çok daha önemlidir çünkü tarihsel olarak maalesef ki Türklere, medeniyetten uzak tipler yakıştırması yapılmıştır. Eğer Sakalar bu medeniyetten uzak milletin bir üyesi ise 600 yıl Doğu Avrupa’da bir devlet yönetemezlerdi. M.Ö 750 ile 700 yılları arasında Doğu Avrupa’ya göçen Sakalar yukarıda bahsettiğim gibi yazılara sahiptiler. Eğer Sakalar Türk ise Türkler ilk yazıyı bilinenden yaklaşık 1400 yıl önce kullanmışlardır.(M.S 8. yüzyıl Orhun Kitabeleri- M.Ö 8. yüzyıl Saka Kitabeleri)…

KAYNAKLAR

Ali Ahmetbeyoğlu- Altaylardan Kafkaslara Türk Devletleri