İSMAİL ARSLAN

İslam öncesi dönemde Türklerde aile nasıldı? İslamiyet öncesi Türklerde kadının konumu neydi? Neredeyse herkesin bildiği “oğuş-urug-boy-bodun” kelimeleriyle açıklamak niyetinde değilim. Gözlemlerime göre bu kelimeler karıştırılmaya çok müsait konumdalar. Gelin şimdi İslamiyet öncesi Türklerde aile ve kadına bakalım. Öncelikle aile kavramının anlamını vermek gerekiyor sanırım. Aile, biyolojik ilişkiler sonucu, toplumlaşma sürecini başlatan, oluşturulmuş olan maddi ve manevi zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran ana birimdir. Eski Türk aileleri birçok çağdaşında ki gibi ataerkil bir yapıdaydı fakat bu ataerkil yapı aile reisi olan babaya geniş yetkiler vermemiştir. Roma ailelerinde aile reisi olan baba ailenin bireylerini kendi malı kabul ederdi. Eski Türklerde böyle bir gelenek olmamıştır. Eski Türkler bozkır medeniyeti mensupları oldukları için erkek bir adım öndedir. Bildiğiniz gibi bozkır hayatı sert ve fiziksel güç istemektedir. Bu sebepten dolayı erkeklerin gündelik yaşamda...

Eski Türklerin dini neydi? İlk bu soru ile başlamak gerekiyor sanırım. Eski Türklerin dini bazı araştırıcılara göre “Gök-Tengri” dini, bazılarına göre ise “Şamanizm” idi. Eski Türklerin yaşadığı coğrafya düşünüldüğünde Şamanist dinlerin yaşadıklarını görebiliriz fakat bu Türklerin Şamanist dinlere mensup olduğunu ispatlamakta yetersiz kalmaktadır. Nerdeyse Şamanizm’in yayıldığı topraklar ile Türklerin toprakları örtüşmektedir. Bu da doğal olarak Türklerin, Şamanizm olarak adlandırılan dine mensup oldukları iddiasını ortaya çıkarmıştır. Fakat İslam öncesi kaynakları incelediğinde Şamanizm dininin tamamının Türklerde görünmediği anlaşılır. Yukarıda da dediğim gibi nerdeyse aynı coğrafyada yaşadıkları için Şamanizm dini ile etkileşmişlerdir. Türklerin “Gök-Tengri” olarak adlandırılan dine inandığının ise birçok kanıtı bulunmaktadır. Göktürk kitabeleri, yaşadıkları çevredeki yüksek mevkilere ibadet anıtları dikmeleri bunlardan bazılarıdır. “Şamanizm inancının doktrine göre; bir din olara...

ESKİ TÜRKLERDE EVLİLİK Eski Türklerde evlilikler nasıl olurdu? Ne tip gelenekler mevcuttu? Gelin beraber eski Türklerde bu gelenekleri inceleyelim. Benim en ilginç bulduğum gelenekle başlamak istiyorum. Bir evlilik olduktan sonra erkek kızın evinde kalırdı. Çocukları olana kadar da o evden ayrılamazlardı.   Belki bu gelenek Anadolu’nun muhtelif yerlerinde devam ediyordur, bilmiyorum. Benim bildiğim Türkistan’da bazı Moğol ve Türk toplulukları tarafından halen uygulanır olduğudur. Eski Türklerde bilinen en önemli evlilik geleneği “Levirat” olarak adlandırılan “Kayınla evlenme” anlamına gelen gelenektir. Bu gelenek çerçevesinde öz ana ve kız kardeşler dışında, tüm dul ve yetimlerle evlenilirdi. Amaçları ise vefat edenin geride bıraktıklarını korumaktır. Bir diğer amaç ise ölen kişinin mirasının başka bir aileye geçmesini önlemektir. Burada aklınıza “Bunlar konargöçer insanlar miras olarak ne bırakabilir ki?” gibi sorular gelebilir. Eski Türkler çoğunlukla hayvancılıkla u...

SAKALAR TÜRK MÜ? Sakaları hepimiz duymuşuzdur. Araştırıcılara göre menşei tartışmalıdır. Bugün sizlere bu tartışmalardan ve Sakalardan bahsedeceğim. Sakalar M.Ö 8 ile 2. Yüzyıl aralarında Doğu Avrupa ve Balkan coğrafyasında bir devlet kurmuşlardır. Sakaların Altay Dağları civarlarından Doğu Avrupa’ya göç ettikleri bilinmektedir. Sakaların Batı kaynaklarında “İskit” adıyla görmekteyiz. Eğer Batı kaynaklarını inceleyecek olursanız şuna dikkat etmelisiniz: Batı kaynakları özellikle Grek kaynakları yabancılara çoğunlukla “İskit” demektedir. Grekler “İskit” lafzını çok farklı şekilde telaffuz etmişlerdir(Skythai/ Skuthai/ Skithler vb.). Pers ve Hint kaynaklarına bakıldığında ise Sakalara (Saka/ Saha/ Skudra vb.) isimler verildiği görülmektedir. Sakaların menşei meselesi ise iki nokta üzerinden tartışılmaktadır. Bu noktalar şöyledir: A.    Sakaların Hint-Avrupa dil ailesinden muhtemelen Pers asıllı bir kavim olduğu görüşü B.     Sakaların Turan aslından ge...

Uzun zamandır sadece tarihi konularda yazı yazıyorum. Bu sefer sizleri oralardan uzaklaştıracağım. Başlıktan da anlayabileceğiniz gibi bu sefer size önerilerde bulunacağım. Dinlediğim müziklerden, izlediğim dizilerden ve tabii ki okuduğum kitaplardan... Tabii ki ilk olarak kitaplardan başlamak gerekiyor. Daha önce bir kitap tavsiyesi  yazısı yazmıştım. O yazıyı yazarken 5 kitap diye yola çıkmış 33 kitap yazmıştım umarım şimdi de böyle olmaz. Bu yazıda anlatacağım kitapları Youtube'da bir videoda anlatmıştım aslında. O zaman başlayalım mı? Hadi başlayalım. 1-Beatrice Forbes Manz- Timurlenk Videoyu izlerseniz göreceksiniz orada da bahsettiğim gibi Timur sadece Ankara Savaşı'ndan ibarettir bizlerin bilgilerinde. Halbuki Timur, Manz'ın deyişiyle "Bozkırların son göçebe fatihi" idi. Timur'a dair bildiğimiz bilgilerin birkaç cümleyi geçeceğini sanmıyorum, ne yazıktır ki. Timur ve Timurlu Devleti'nin Ankara Savaşı'ndan ibaret olduğu kanısını bu kitap...